برنامه‌ریزی روزانه برای دانش آموزان

امروز می‌خوام از تجربه یکی از شاگردامون بگم، کسی که روز اول که طرح کوچینگ رو انتخاب کرد، فکرش رو نمی‌کرد بتونه تو یه ماه، ۴ ساعت رشد مطالعه داشته باشه و برنامه منظم‌تری رو اجرا کنه. این شاگرد قصه ما با ۴ ساعت و ۲ تارگت در روز مطالعه‌ش رو شروع کرده بود، اما به برنامه‌ش پایبند نبود، وسط روز خسته می‌شد و حالا با شناخت اولویت‌های خودش، اتلافی‌هاش و ساعت‌های فعال روزش، منظم‌تر می‌خونه و این نمونه‌ای از تارگت شروع و الانشه که همه رو مدیون برنامه‌ریزی منظم روزانه‌ش و پیگیری‌های روم مولتی‌چک می‌دونه.

🔶برای اجرای درست برنامه‌ریزی روزانه کارای زیر رو باید انجام بدین:

• یادداشت همه کارا
• اولویت‌بندی براساس فوریت و اهمیت (کارا به ۴ دسته کلی مهم‌فوری، مهم غیرفوری، غیرمهم فوری و غیرمهم غیرفوری تقسیم می‌شن؛ تو برنامه‌ریزی روزانه‌تون هرگز با کار مهم فوری شروع نکنین و سعی کنین روزتون رو با کارای مهم غیرفوری مثل سیستم‌سازی آغاز کنین).
• دسته‌بندی کارای مشابه کنار هم و اختصاص زمان مخصوص بهشون.
• سعی کنین چند کار رو با هم انجام ندین، چندوظیفگی باعث احساس خستگی و افت تمرکز می‌شه. مثلاً وقتی دارین زیست می‌خونین، درگیر چک کردن جزوه‌های کلاس عصر نباشین یا به فکر جبران برنامه‌های عقب‌افتاده نباشین.
• استراحت بین درسی رو فراموش نکنین و برنامه منعطف بچینین.

🔶برنامه‌ریزی روزانه ۲ گام اساسی داره:

🔸اولین گام، انتخاب درست ترتیب درسا: بهتره به این صورت عمل کنین:

۱- روز رو با یه سیستم‌سازی در حد ۳۰ دقیقه شروع کنین که موتور مغزتون روشن بشه. (مثلاً تو آزمون یه درس رو با وجود اینکه مطالبش رو خونده بودین، اما به خاطر دشواری مبحث یا تیپ تست‌های متنوع، درصد خوبی کسب نکردین. پس می‌تونین یه مدت ۱۰ روزه انتخاب کنین و روزانه ۳۰ دقیقه تا یه ساعت براش بذارین تا کم‌کم پیشرفت کنین و مغزتون برای ادامه روز فعال‌تر بشه.)

۲- به‌عنوان اولین پارت مطالعاتی روزتون، درس مورد علاقتون رو بذارین. حواستون باشه درسی که براتون چالشیه رو انتخاب نکنین، چون دچار وسواس از نوع توهم تکرار می‌شین و چون ممکنه شرایط مطابق میلتون پیش نره، فکر می‌کنین هر چی بیشتر بخونین نتیجه بهتره، اما در حال اتلاف وقتین.

۳- حالا که دیگه یه کم از روز گذشته و هنوز انرژی دارین، درس چالشی رو بذارین.

نکته ۱: حواستون به تایم ناهار باشه و سعی کنین قبل و بعدش رو یه کم سبک‌تر بچینین.

نکته ۲: یه پیشنهاد براتون دارم؛ چرت ظهرتون رو قبل ناهار بزنین، این‌جوری هم انرژی ذخیره می‌کنین و هم بعد ناهار دلتون نمی‌خواد زیاد بخوابین و کسل نمی‌شین.

۴- آخر شب، پیشروی‌های مهم و سنگین نذارین، چون به خاطر خستگی ممکنه انجامش ندین یا کیفیت کمتری داشته باشه.

۵- تنوع درسی مناسب طبق ساعت مطالعه و مود روزتون بچینین. مثلاً اگه ۵ ساعت مطالعه دارین، روزانه ۲ درس اختصاصی و یه سیستم‌سازی بذارین. اگه بین ۵ تا ۹ ساعت مطالعه دارین، ۳ درس اختصاصی و یه سیستم‌سازی یا تحلیل آزمون یا طبقه‌بندی بذارین و اگه ساعت مطالعه بیشتری دارین، هر ۴ درس اختصاصی رو تو برنامه‌تون بذارین و تا حدودی تایم برای امتحان‌های نهایی و چک عمومی‌ها برای آمادگی لحاظ کنین.

🔶فاکتورهای موثر در انتخاب درس‌ها

برای انتخاب ترتیب درسا به ۵ فاکتور دقت کنین: تسلط مبحث، تجربه و اعتمادبه‌نفس رویارویی، دشواری مبحث، مدت زمان و ظرفیت. شب قبل یا صبح، برنامه روزتون رو بنویسین و چک کنین که مباحث بار اول مطالعه‌ست یا مرور، میزان تسلطتون چقدره و تو طول روز طبق اولویت پیش ببرین. این‌جوری اگه جا بمونین، مطلب مهمی رو از دست ندادین.

دومین گام، مشخص کردن مکتوب تایم هر واحد مطالعاتیه که تو طول روز قراره چی‌کار کنین. این‌جوری پرش فکر و افت تمرکز رو حذف می‌کنین. تو این مرحله باید تایم شروع و پایان + استراحت هر درس رو به تفکیک مشخص کنین. تو طول روز ممکنه دقیقاً به اونی که نوشتین نرسین، پس وسواس به خرج ندین و منعطف باشین و اگه جا موندین، فوری اصلاحش کنین. به این صورت که اون تایم رو با کم کردن پرتی‌هاتون جبران کنین و کمی برنامه‌تون رو تغییر بدین.

🔶سخن پایانی (نکات و دغدغه‌های شما):

یادگیری از چند مرحله تشکیل شده: ۱- یادگیری ۲- یادسپاری ۳- یادآوری. در واقع آخرین حلقه یادگیری و تیر خلاص اون، مرحله یادآوریه که قراره تو این پست بهش بپردازیم. منظور از یادآوری، کاراییه که بعد از مطالعه اون مبحث انجام می‌دیم تا مرور کنیم. زمان یادآوری می‌تونه از یه روز تا چند هفته متغیر باشه.

🔸۱. هر پارت مطالعاتی چند ساعت باشه؟

بستگی به استقامت خودتون داره و بهترین حالتش هر ۱.۵ تا ۲ ساعت، حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه استراحته. اما اگه براتون سخته و آستانه تحملتون پایینه، هر ۲۵ دقیقه، ۵ دقیقه استراحت کنین و هر بار با اصل تقلب، ۵ دقیقه تایم درس خوندنتون رو بیشتر کنین تا به اون ساعتی برسین که کمتر خسته بشین.

🔸۲. چرا برنامه ساعتی از اول هفته نداشته باشیم و منتور بهمون برنامه روزانه نده؟

به خاطر تفاوت مباحث پیشروی‌شده، تغییر سطح تو گذر زمان، ایجاد شرایط غیرمنتظره مثل مهمون اومدن و تغییرات خواب و…، تعداد تست و ساعت مطالعه رو تو برنامه هفتگی نمی‌شه مشخص کرد و این کار راه پیشرفت رو ازتون می‌گیره، چون تلاش نمی‌کنین تغییر بدین یا بیشترش کنین.

🔸۳. چرا نمی‌تونیم پایبند باشیم؟ چی‌کار کنیم پایبندتر باشیم؟

• الف) احتمالاً یکی از علت‌هاش جوگیری اول صبحه شماست که بدون استراحت مطالعه‌تون رو پشت هم ردیف کردین و این باعث می‌شه به خاطر نداشتن استراحت، خسته بشین. پس اول استراحت‌های درسی‌تون رو فراموش نکنین.
• ب) گپ‌های جبرانی تو طول روز برای خودتون لحاظ کنین، مثلاً دو تا بازه ۳۰ دقیقه‌ای، یکی روز و یکی شب.
• ج) حذف عوامل حواس‌پرتی مثل گوشی و سروصدا.
• د) برون‌سپاری کنین و از افراد دلگرم، تشویق‌کننده و سخت‌گیر بخواین پیگیرتون بشن.

🔸۴. برنامه‌ریزی روزانه چه کمکی می‌کنه؟

باعث می‌شه بتونین اولویت‌بندی مخصوص خودتون رو بشناسین و یه چارچوب برای افزایش بهره‌وری داشته باشین. با تنظیم برنامه روزانه و تبدیلش به یه روتین، تو راستای اهداف بلندمدت‌تون می‌تونه باشه.

🔸سایر مزایا:

• رسیدن به تمام اهداف روزانه
• افزایش بهره‌وری
• جلوگیری از اهمال‌کاری
• ایجاد عادات سالم
• حفظ تعادل بین زندگی و کار
• از بین رفتن استرس و کلافگی