موفقیت تحصیلی: پارت سوم

در پارت اول و پارت دوم به یه سری باورهای رایج و غلط پرداختیم و همچنین یه سری مسائل و موانع سر راه موفقیت تحصیلی رو بررسی کردیم.

تو این پارت قراره ادامه همون راه رو بریم و به این سؤالات بپردازیم:

1. اگه قراره تو این راه مقایسه‌ای انجام بدیم، باید با کی و به چه صورتی باشه؟
2. چرا سوگلی‌های سر کلاس موفقن و موفق‌تر هم میشن؟
3. با حوصله‌سررفتن سر کلاس، درس خوندن و… چیکار کنم؟

در نهایت به جمع‌بندی و نکات پایانی این قسمت می‌پردازیم.

🔶 مقایسه

اگه بحث یادگیری مؤثر از پارت دوم رو یادتون باشه، گفتیم که یادگیری وقتی مؤثره که دائم در حال ارزیابی و اصلاح خطاهای اون روش باشین. تو این مسیر قطعاً لازمه که روش کارتون رو با روش کار قبلی مقایسه کنین و نتایج خودتون رو نسبت به هم بسنجین.

همچنین تو بحث خستگی، درباره خستگی عینی صحبت کردیم که آستانه متفاوتی تو افراد مختلف داره و تراکم و بازدهی یادگیری نقش به‌سزایی تو عملکرد و نتایج کلی اون شخص داره.

همون‌طور که دارین می‌بینین، برای بررسی عملکرد افراد، متغیرهای زیادی وجود داره و همین هم باعث میشه که مقایسه بین افراد یه امر نامعقول به نظر برسه، چون فرآیند اصلاح و خطا و روش هر کس و شرایط محیطی اون شخص می‌تونه متفاوت باشه.

بنابراین مقایسه وقتی کاربردیه که با خودتون صورت بگیره، نه با دیگران. یعنی سنجش بهبودی خودتون نسبت به خودتون باعث میشه که جلو بیفتین، نه مقایسه با دیگران.

🔶 سوگلی‌ها!

اگه دقت کنین، معمولاً سر هر کلاسی یه شاگردی هست که همون اول کار خودشو نشون میده، سؤالا رو جواب میده یا زود حل می‌کنه، سریع تو کلاس شناخته میشه و بچه‌ها اگه اشکالی داشته باشن، از اون می‌پرسن یا اسمشو همیشه تو اول لیست نتایج آزمون استاد می‌بینین. ما اسم این شخص رو می‌ذاریم سوگلی و می‌خوایم بررسی کنیم که در واقع چه اتفاقی داره میفته.

برای اینکه این مسئله رو باز کنیم، اول لازمه به یه اصل بپردازیم: متیو افکت یا اثر متیو.

اگه بخوایم این اثر رو تو یه جمله خلاصه کنیم، میشه: “داراها داراتر میشن و فقیرها، فقیرتر!”

فرآیند زیر رو در نظر بگیرین: شما یه کلاسی رو ثبت‌نام کردین و قراره جلسه اول رو شرکت کنین. برای اون کلاس در حد 15 دقیقه یه پیش‌خونی کوتاه انجام می‌دین. وقتی نوبت به شرکت سر کلاس برسه، شما نسبت به بقیه ذهن آماده‌تر و تیزتری دارین. بنابراین با تمرکز بیشتری درس رو دنبال می‌کنین و به سؤالات استاد غالباً پاسخ می‌دین.

این قضیه باعث تشویق استاد و بقیه میشه و اعتمادبه‌نفس شما رو تو اون درس بالا می‌بره. در نتیجه علاقه‌تون به اون درس بیشتر میشه و همین باعث میشه که برای حل تمرینا و تکالیف و آزمون‌های اون درس، وقت بیشتری بذارین. بنابراین وضعیت شما روزبه‌روز تو اون درس بهتر میشه و بازم سر کلاس و آزمون‌ها تشویق‌های بیشتری دریافت می‌کنین. نتیجه کل این چرخه میشه موفقیت تو اون درس.

اما این پدیده یه روی دیگه هم داره و اون اینه که اگه شما نسبت به بقیه، کمی تو اون درس ضعیف‌تر عمل کنین، اعتمادبه‌نفستون تو اون درس کم میشه و علاقه‌تون رو به اون درس از دست می‌دین. همین باعث میشه از اون درس فراری بشین و با اکراه سراغش برین. در ادامه وضعیت شما تو اون درس بدتر میشه و حس عدم علاقه و انگیزه و اعتمادبه‌نفس تشدید میشه که بازم منجر به بدتر شدن وضعیت اون درس میشه!

بنابراین وقتی به درسی علاقه ندارین، اثر متیو رو هم در نظر بگیرین و ازش استفاده کنین. همچنین بدونین که ممکنه این عدم علاقه‌تون به اون درس به خاطر اثر متیو باشه.

🔶حوصله‌سررفتن

• “حوصلم نمی‌کشه بخونم”
• “خیلی حوصله‌سربره. همش خوابم می‌گیره”
• “به کاری علاقه ندارم و حوصله کاری هم ندارم”

اگه شما هم از اون دسته آدمایین که این جملات رو زیاد می‌گین، این متن رو با دقت بخونین. حوصله‌سررفتن رو میشه تو حس ناخوشی و بد و دلزدگی و کلافگی خلاصه کرد. تو دنیایی که ما زندگی می‌کنیم، عوامل زیادی وجود داره که بتونه حواس‌مون رو پرت کنه.

دیتاهای زیادی تو طول روز دریافت می‌کنیم که اکثر این دیتاها رو به‌صورت پردازش‌نشده وارد مغزم می‌کنیم، صرف اینکه دیتا وارد کرده باشیم. حالا که تصمیم گرفتیم تو راهی قدم برداریم که باید رو اون متمرکز باشیم، نیازه که کارهایی رو انجام بدیم که لزوماً دلخواه ما نیست. یعنی علاوه بر اینکه دیتاهای سرگرم‌کننده به ما نمی‌ده، دیتاهای خسته‌کننده و نه‌چندان جالب رو هم باید به نحو احسنت وارد مغزم کنیم. این مسئله، درخواست زیادی از مغزم به نظر میاد!

چند نکته مهم هست که باید بدونین:

حوصله‌سررفتن، یه امر طبیعیه و دلیل بر این نیست که راهی که دارین می‌رین غلطه یا علاقه ندارین.

بدترین راهکار برای از بین بردن این حس بد، پرت کردن حواس خودتون با گوشی، فیلم، بازی و… هست.

اگه بتونین این حس بد رو تحمل کنین و ادامه بدین، با گذر زمان خلاقیت شما افزایش پیدا می‌کنه! این نکته مهمیه و تحقیقات نشون داده مغز وقتی حوصلش سررفته، با گذشت زمان جوانه‌های خلاقیت می‌زنه و خلاق‌تر میشه. بنابراین حوصله‌سررفتن رو نه به‌عنوان یه چیز بد، بلکه به‌عنوان یه فرصت طلایی تعبیر کنین.

🔶جمع‌بندی و نکات پایانی رازهای موفقیت تحصیلی

از کمال‌گرایی شروع پرهیز کنین.

کمال‌گرایی فقط مختص به پایان نیست. همین که منتظرین ساعت رند شه، اول یه چایی بخورین بعد شروع کنین، اول همه وسایل رو بچینین و میزتون رو آماده کنین، همه و همه نشون‌دهنده کمال‌گرایی شروعه و به‌جای اینکه کمک‌تون کنه شروع کنین، بهونه‌ای میشه که از شروع کردن فرار کنین.

از ذات‌گرایی پرهیز کنین.

منظور از این جمله چیه؟ منظور اینه که اگه به درسی علاقه ندارین یا نسبت به راهی که دارین می‌رین دلسرد هستین، بدونین عوامل مختلفی از جمله اثر متیو، ترس‌ها و راه‌های اشتباه نقش به‌سزایی تو این مسیر دارن و علاقه و انگیزه کشف نمیشه، بلکه ساخته میشه.

از تلاشی که دارین می‌کنین، یه تغییر نگرش و بازتعبیر داشته باشین.

کنکور مسیری برای یادگیری نظم و تلاش برای هدفه، نه فقط برای رشته. فرصتی برای بزرگ شدن و توانمندی فردی که سر راه‌تون قرار گرفته و اگه قراره به هدف‌های بزرگ‌تری برسین، بازم لازمه مسیر تلاش رو طی کنین.

خودتون رو تو فشار هم‌سن‌وسالایی که هم‌هدف شما هستن قرار بدین، مثل کتابخونه و مدرسه.

دیدن افرادی مثل خودتون که هم‌جهت و هم‌هدف شما هستن، به‌تون کمک می‌کنه که دلگرم بشین و بیشتر برای هدفتون تلاش کنین.

در نهایت، طی سه پارت، مسیر موفقیت تحصیلی رو بررسی کردیم. سبک و نوع و طرز تفکر شما می‌تونه تعیین‌کننده موفقیت یا شکست باشه.