روش مرور دروس حفظی

همه ما با اهمیت مرور آشنایی داریم. اون نگاه آخر به متن کتاب قبل از امتحان، اون سوالایی که بعد از خوندنمون حل می‌کنیم، اون خلاصه‌هایی که برمی‌داریم و… همگی جزئی از مرورن.

🔶مباحث حفظی چجوری باید مرور شن؟

وقتی حرف از حفظیات می‌زنیم احتمالاً یاد زیست‌شناسی، زمین‌شناسی، ادبیات و لغات زبان می‌افتیم. روش‌های متفاوتی برای مرور اینجور مباحث وجود داره و بسته به زمانی که داریم، حجم مباحث، پیش‌زمینه‌ی ما از اون مبحث و… می‌تونن بازدهی متفاوتی داشته باشن. در ادامه به دو روش کلی مرور می‌پردازیم.

🔸بازخوانی

سنتی‌ترین روش مرور، بازخوانیه. همون‌طور که از اسمش مشخصه، به این معنیه که متنی که قبلاً خونده شده رو دوباره بخونیم.

نکته مثبت این روش اینه که خستگی ذهنی کمتری داره و فشار کمتری به مغز میاره. اما بازدهی این روش به چند دلیل پایینه:

• 1- همه‌ی مطالب به صورت غیرانتخابی خونده می‌شن و مطالبی که نیاز به مرور بیشتر دارن مشخص نمی‌شه.
• 2- در هر دفعه بازخوانی، اطلاعات کمی وارد مغز می‌شه و بنابراین زمان زیادی برای مرور نیازه.
• 3- احتمال اینکه مطلبی رو بازخوانی کنیم ولی یادمون بره زیاده و مهم‌تر، احتمالاً نمی‌دونیم برای کدوم مبحث قراره این اتفاق بیفته و بنابراین عملاً انگار که مرور نکردیم.

بنابراین، برای مرور بعد از مطالعه، این نوع مرور پیشنهاد نمی‌شه.

🔸بازیابی

در روانشناسی، به فرایند مکان‌یابی یا فراخواندن اطلاعات ذخیره شده در حافظه، بازیابی یا retrieval گفته می‌شه.

به این معنی که بعد از مطالعه‌ی یک متن، تلاش می‌کنیم تا اون متن رو، از حافظمون فرا بخونیم بدون اینکه اون متن رو بخونیم و بعد ارزیابی کنیم که چند درصد از اون متن رو تونستیم به یاد بیاریم.

به طور مثال متن زیر رو در نظر بگیرین.

برای مرور این متن، بدون نگاه کردن به بدنه اصلی متن، تلاش می‌کنین که به یاد بیارید و چیزی که گفته شده رو بگین. بعد با متن چک می‌کنین که آیا چیزی رو از قلم انداختین یا اشتباه گفتین یا نه. برای اینکه شکل آورده شده در همون متن رو بازیابی بکنین می‌تونین یا روی کاغذ بکشین و یا دستتون رو روی نوشته‌های عکس بذارین و از حفظ بگین.

🔸در صورتی که نتونستین مطلبی رو بازیابی کنین چی؟

در واقع مطلبی رو که تو مغز شما نچسبیده رو شناسایی کردین. برای اینجور مطالب باید یکم روش چسبوندنش به مغز رو عوض کنیم:

• 1- روی یک کاغذ بنویسین. خود نوشتن باعث می‌شه که مطلب، بهتر تو حافظه تثبیت بشه. همچنین با این کار اون مطالبی که نیاز به مرور بیشتر دارن، جدا می‌شه.
• 2- به صورت سوالی درش بیارین. مثل یک فلش‌کارت یا اس نوت، قسمتی که به یاد ندارین رو به صورت پرسش و پاسخ بنویسین.
• 3- روند مطالعه رو براش تکرار کنین و دوباره بازیابی کنین و علامت بزنین تا دفعه بعدی، اون قسمت رو هم دوباره مرور کنین. تذکر: هایلایت کردن مطالب فراموش شده مفید نیست.

🔸نکات مثبت و منفی این روش

نکات مثبت این روش:

• 1- به صورت انتخابی‌تر و هدفمندتر مرور انجام می‌شه و همین باعث موندگاری بهتر مطالب می‌شه.
• 2- مدت زمانی که نیاز داره کمتره.
• 3- یک بار بازیابی اندازه چندین بازخوانی ارزش داره.

نکات منفی این روش:

• 1- به علت درگیری بیشتر مغز، خستگی بیشتری داره که البته این درگیری، در واقع باعث تمام نکات مثبتش می‌شه.
• 2- ممکنه خسته‌کننده باشه و نتونین مدت زیادی بازیابی کنین. در نهایت بازدهی بازیابی بسیار بالاتر و هوشمندانه‌تره.